Na rowerach wciąż trzeba jechać pod górkę i zawsze wtedy wiatr wieje w twarz.
Jerome K. Jerome "Trzech panow na rowerach"
poniedziałek, 30 maja 2016
piątek, 27 maja 2016
Straszna Szwedka
Tillie Anderson urodziła się w Szwecji (Scania) w 1875. W wieku 14 lat przyjechała wraz z rodzicami do Stanów Zjednoczonych i tu wkrótce zaraziła się cyklizmem.
Jej rodzina przyjechała do Ameryki, jak większość imigrantów, w poszukiwaniu lepszego życia. Początkowo Tillie pracowała jako krawcowa - szyła damskie i męskie stroje rowerowe i przyglądając się im w pracy sama zapragnęła taki mieć. To właśnie na ulicach Chicago zobaczyła mnóstwo rowerów i postanowiła spróbować tej nowej mody, fanaberii - jak ją początkowo nazywała. Wsiadła na rower i od razu go pokochała.
Mimo sprzeciwu rodziny i dezaprobaty społeczeństwa Tillie zakupiła rower i zaczęła trenować z prawdziwą pasją. Szybko okazało się, że ma ogromny potencjał i wkrótce wystartowała w zawodach. Zaczęła zdobywać kolejne trofea, wygrywała niemal każdy wyścig - zajęła pierwsze miejsca w 123 ze 130 wyścigów w których wzięła udział. Wygrała między innymi wyścig na 100 mil (6 godzin, 52 minuty, 15 sekund), wyścig na pół mili (52 sekundy) i wyścig 18-sto godzinny, dzięki któremu zdobyła swoje przezwisko - Straszna Szwedka. Była niepokonana.
Dzięki zwycięstwom w zawodach zarabiała pieniądze reklamowała także rowery firmy Thistle co przynosiło jej dodatkowy dochód.
To wszystko nie podobało się jednak opinii społecznej, która uważała wyścigi rowerowe jako sport mało kobiecy. Krytykowano to co dzieje się z ciałem kobiety przy takim wysiłku - staje się muskularne, mało niewieście, a przez to nieatrakcyjne (!) dla mężczyzn (panował wówczas ideał kobiety delikatnej, wiotkiej, bladej, filigranowej). To jednak nie zniechęciło Phila Shoberga do zainteresowania się Tillie i ożenienia się z nią. Phil był również kolarzem, jednak po sukcesach żony zrezygnował z wyścigów i został jej trenerem.
Tillie uważana była za najlepszą kolarkę swojej epoki. Ścigała się aż do roku 1902, kiedy to zabroniono kobietom brania udziału w wyścigach, argumentując to tym,że zagrażają one zdrowiu i bezpieczeństwu kobiet (!). W tym samym roku zmarł również maż Tillie. Jedno i drugie wydarzenie było dla niej dużym ciosem. Dzielna Szwedka otrząsnęła się jednak, zaczęła pracować jako masażystka i zarabiała dość pieniedzy, aby móc realizować swoje nowe hobby - jazdę automobilem. Rower towarzyszył jej jednak przez cale życie.
Trzeba podkreślić, że jazda na rowerze w tamtych czasach nie była łatwa. Wszystko to oczywiście ze względu na panującą wówczas mode - ciężkie, długie suknie w znacznym stopniu utrudniały swobodne poruszanie się, a wykonywanie jakiejkolwiek aktywności fizycznej było znacznie utrudnione o ile nie niemożliwe. Kobiety często radziły sobie z tym samodzielnie szyjąc stroje dostosowane do ich potrzeb - praktyczne, wygodne i nieograniczające ruchów. Musiały jednak w pewnym stopniu liczyć się z opinią społeczną, gdyż ubranie zbyt krótkiej spódnicy, groziło napiętnowaniem społecznym, a nawet aresztowaniem za niemoralne prowadzenie się.
Na fotografiach powyżej widać Tillie w stroju sportowym, który był dopuszczalny jedynie na torze. Jeżeli przyjrzeć się dokładniej zdjęciom widać, że kolarka ubrana jest w grube wełniane rajtuzy, na nie ma nałożone również najprawdopodobniej wełniane spodenki. Do tego dochodziła bawełniana bielizna, zupełnie niepodobna do tej jaka znamy obecnie. W takim stroju musiało być bardzo gorąco, a pod wpływem wysiłku i pocenia się strój stawał się mokry i ciężki, przez co nieprzyjemny w styczności z ciałem. Myślę, że chociażby ze względu na to w jakich strojach ówczesne kobiety musiały jeździć na rowerze zasługują na szacunek i tym większy podziw. Poniżej zdjęcia Tillie w rowerowym stroju miejskim i turystycznym (1895 i 1897). Stroje były opinające, dopasowane, wielowarstwowe, konieczne było nakrycie głowy, a każdy fragment ciała powinien być zasłonięty (rękawiczki, getry). Kobiety stoczyły potężna walkę o skrócenie spódnic, a gdy założyły szarawary - szerokie, pumpowate spodnie, ułatwiające jazdę na rowerze z wysoka rama - wywołały powszechne oburzenie. Jazda w takim stroju była o wiele bezpieczniejsza niż jazda w wielowarstwowych spódnicach, które często wkręcały się w łańcuch i/lub szprychy. Więcej o strojach rowerowych w XIX wieku pisałam w osobnym poście.
Pod koniec XIX wieku wyścigi rowerowe szybko zyskały na popularnosci i stały się jednymi z największych wydarzeń sportowych, przyciągały rzesze kibiców. Kobiety również pragnęły brać udział w zawodach sportowych, mimo powszechnej niechęci i głosów iż kobiece ciało nie jest w stanie podołać takiemu wysiłkowi fizycznemu, a silna muskulatura nie przystoi kobietom. (głównie ze względu na to, że tak wyglądające dziewczyny przestają być dla panów atrakcyjne. Jak widać wszystko rozchodziło się o zdobycie męża, ponieważ kobieta niezamężna postrzegana była jako niepełnowartościowa (coś musiało być z nią nie tak)).
Ówczesne gazety nie szczędziły krytyki i posuwały się do publikacji karykatur z niepochlebnymi komentarzami, takimi jak np. ten wydany przez St. Louis Post Dispatch z 05/12/1897.
Tillie robiąc to co kochała, zainspirowała wiele młodych kobiet dając im przykład, ze mimo wielu przeciwieństw i dezaprobaty ogółu można realizować swoje pasje.
Na cześć kolarki została ułożona piosenka, którą kibice skandowali podczas wyścigu (wersja oryginalna).
A whiz, a whir, a dazzling blur,
A flash of yellow hair,
A firm set face,
A whirlwind pace,
A wheel that splits the air.
Too slow our eyes,
So fast she flies around the tilted curve,
With wheel acant at dizzy slant,
to catch the swooping curve.
With swooping swerve,
how cool her nerve,
She swings into the lead.
She holds her place in maddest race,
as tireless as her steed.
The goal in sight, how wild her
flight and how our senses real,
to see the rush and hear the hush,
When Tillie rides her Wheel.
Tillie Anderson w 2000 roku została wpisana na amerykańską listę rowerowych sław.
Jej rodzina przyjechała do Ameryki, jak większość imigrantów, w poszukiwaniu lepszego życia. Początkowo Tillie pracowała jako krawcowa - szyła damskie i męskie stroje rowerowe i przyglądając się im w pracy sama zapragnęła taki mieć. To właśnie na ulicach Chicago zobaczyła mnóstwo rowerów i postanowiła spróbować tej nowej mody, fanaberii - jak ją początkowo nazywała. Wsiadła na rower i od razu go pokochała.
Mimo sprzeciwu rodziny i dezaprobaty społeczeństwa Tillie zakupiła rower i zaczęła trenować z prawdziwą pasją. Szybko okazało się, że ma ogromny potencjał i wkrótce wystartowała w zawodach. Zaczęła zdobywać kolejne trofea, wygrywała niemal każdy wyścig - zajęła pierwsze miejsca w 123 ze 130 wyścigów w których wzięła udział. Wygrała między innymi wyścig na 100 mil (6 godzin, 52 minuty, 15 sekund), wyścig na pół mili (52 sekundy) i wyścig 18-sto godzinny, dzięki któremu zdobyła swoje przezwisko - Straszna Szwedka. Była niepokonana.
"Jazda na rowerze to wspaniały sport i
najlepsze ćwiczenie z możliwych."
najlepsze ćwiczenie z możliwych."
Dzięki zwycięstwom w zawodach zarabiała pieniądze reklamowała także rowery firmy Thistle co przynosiło jej dodatkowy dochód.
To wszystko nie podobało się jednak opinii społecznej, która uważała wyścigi rowerowe jako sport mało kobiecy. Krytykowano to co dzieje się z ciałem kobiety przy takim wysiłku - staje się muskularne, mało niewieście, a przez to nieatrakcyjne (!) dla mężczyzn (panował wówczas ideał kobiety delikatnej, wiotkiej, bladej, filigranowej). To jednak nie zniechęciło Phila Shoberga do zainteresowania się Tillie i ożenienia się z nią. Phil był również kolarzem, jednak po sukcesach żony zrezygnował z wyścigów i został jej trenerem.
Tillie uważana była za najlepszą kolarkę swojej epoki. Ścigała się aż do roku 1902, kiedy to zabroniono kobietom brania udziału w wyścigach, argumentując to tym,że zagrażają one zdrowiu i bezpieczeństwu kobiet (!). W tym samym roku zmarł również maż Tillie. Jedno i drugie wydarzenie było dla niej dużym ciosem. Dzielna Szwedka otrząsnęła się jednak, zaczęła pracować jako masażystka i zarabiała dość pieniedzy, aby móc realizować swoje nowe hobby - jazdę automobilem. Rower towarzyszył jej jednak przez cale życie.
Trzeba podkreślić, że jazda na rowerze w tamtych czasach nie była łatwa. Wszystko to oczywiście ze względu na panującą wówczas mode - ciężkie, długie suknie w znacznym stopniu utrudniały swobodne poruszanie się, a wykonywanie jakiejkolwiek aktywności fizycznej było znacznie utrudnione o ile nie niemożliwe. Kobiety często radziły sobie z tym samodzielnie szyjąc stroje dostosowane do ich potrzeb - praktyczne, wygodne i nieograniczające ruchów. Musiały jednak w pewnym stopniu liczyć się z opinią społeczną, gdyż ubranie zbyt krótkiej spódnicy, groziło napiętnowaniem społecznym, a nawet aresztowaniem za niemoralne prowadzenie się.
Na fotografiach powyżej widać Tillie w stroju sportowym, który był dopuszczalny jedynie na torze. Jeżeli przyjrzeć się dokładniej zdjęciom widać, że kolarka ubrana jest w grube wełniane rajtuzy, na nie ma nałożone również najprawdopodobniej wełniane spodenki. Do tego dochodziła bawełniana bielizna, zupełnie niepodobna do tej jaka znamy obecnie. W takim stroju musiało być bardzo gorąco, a pod wpływem wysiłku i pocenia się strój stawał się mokry i ciężki, przez co nieprzyjemny w styczności z ciałem. Myślę, że chociażby ze względu na to w jakich strojach ówczesne kobiety musiały jeździć na rowerze zasługują na szacunek i tym większy podziw. Poniżej zdjęcia Tillie w rowerowym stroju miejskim i turystycznym (1895 i 1897). Stroje były opinające, dopasowane, wielowarstwowe, konieczne było nakrycie głowy, a każdy fragment ciała powinien być zasłonięty (rękawiczki, getry). Kobiety stoczyły potężna walkę o skrócenie spódnic, a gdy założyły szarawary - szerokie, pumpowate spodnie, ułatwiające jazdę na rowerze z wysoka rama - wywołały powszechne oburzenie. Jazda w takim stroju była o wiele bezpieczniejsza niż jazda w wielowarstwowych spódnicach, które często wkręcały się w łańcuch i/lub szprychy. Więcej o strojach rowerowych w XIX wieku pisałam w osobnym poście.
Pod koniec XIX wieku wyścigi rowerowe szybko zyskały na popularnosci i stały się jednymi z największych wydarzeń sportowych, przyciągały rzesze kibiców. Kobiety również pragnęły brać udział w zawodach sportowych, mimo powszechnej niechęci i głosów iż kobiece ciało nie jest w stanie podołać takiemu wysiłkowi fizycznemu, a silna muskulatura nie przystoi kobietom. (głównie ze względu na to, że tak wyglądające dziewczyny przestają być dla panów atrakcyjne. Jak widać wszystko rozchodziło się o zdobycie męża, ponieważ kobieta niezamężna postrzegana była jako niepełnowartościowa (coś musiało być z nią nie tak)).
Ówczesne gazety nie szczędziły krytyki i posuwały się do publikacji karykatur z niepochlebnymi komentarzami, takimi jak np. ten wydany przez St. Louis Post Dispatch z 05/12/1897.
"Wyścigi rowerowe zamieniają kobietę z
delikatnej istoty w prawdziwe czupiradło"
delikatnej istoty w prawdziwe czupiradło"
Tillie robiąc to co kochała, zainspirowała wiele młodych kobiet dając im przykład, ze mimo wielu przeciwieństw i dezaprobaty ogółu można realizować swoje pasje.
Na cześć kolarki została ułożona piosenka, którą kibice skandowali podczas wyścigu (wersja oryginalna).
A whiz, a whir, a dazzling blur,
A flash of yellow hair,
A firm set face,
A whirlwind pace,
A wheel that splits the air.
Too slow our eyes,
So fast she flies around the tilted curve,
With wheel acant at dizzy slant,
to catch the swooping curve.
With swooping swerve,
how cool her nerve,
She swings into the lead.
She holds her place in maddest race,
as tireless as her steed.
The goal in sight, how wild her
flight and how our senses real,
to see the rush and hear the hush,
When Tillie rides her Wheel.
Tillie Anderson w 2000 roku została wpisana na amerykańską listę rowerowych sław.
niedziela, 22 maja 2016
niedziela, 3 kwietnia 2016
Cytat rowerowy
Mężczyźni wynaleźli wojny, aby mogli spędzać czas w swoim towarzystwie.
W czasie pokoju mają wyścigi rowerowe.
G. Rolin
środa, 6 stycznia 2016
Piosenka Cyklistów
Ostatnio przeglądałam sporo różnych materiałów związanych z rowerami i cyklizmem w XIX wieku (spodziewajcie się nowych wpisów) i trafiłam między innymi na taki utwór nadesłany do czasopisma rowerowego przez jednego z czytelników. Piosenka z dość prostymi rymami jest jednak na swój sposób wciągająca i z pewnością miło się ja nuciło podczas niespiesznych przejażdżek po łonie natury;) Zapraszam do lektury i wczucia się w XIX-wieczny klimat;)
A może jeżeli są wśród Was muzycy, to ktoś pokusi się o ułożenie podkładu muzycznego do tych slow? Było by super!
Piosenka Cyklistów
Fortuna kołem toczy
Kulisty ziemski glob,
Kuliste gwiazd są oczy
Kulisty nieba strop -
i w życiu jedno w koło
Na marnym świecie tym:
To smutno - to wesoło,
Ni to, ni sio - czczy dym!
A wiec i my i my
Kołujmy ciągle w dal,
Porzućmy próżne łzy,
Porzućmy próżny żal -
Kołujmy w dal!…
Kołował przed wiekami
Kołodziej, stary Piast,
Gromadząc z pradziadami
Orlęta młode z gniazd,
I gdy się wzmogły w siły
Okalał z nimi świat -
I ród kolarzy za nim
Podąża tylko w ślad!…
A więc i my i my
Kołujmy ciągle w dal,….
Niech żyje ród kolarzy,
Ciała i ducha hart!
A kto je lekceważy
To niech go porwie czart!
Niech, zamiast na przód lecieć,
Cofa się rakiem wstecz,
Aż wreszcie całkiem zamrze
I pójdzie sobie precz!…
A więc i my i my
Kołujmy ciągle w dal,…
Piotrkowianin
Źródło: Cyklista, tygodnik ilustrowany sportowi cyklowemu poświęcony R. 3, 1987, nr 1
niedziela, 3 stycznia 2016
Cytat rowerowy
Witajcie w nowym roku!
Podróż rowerem dookoła świata zaczyna się od pojedynczego naciśnięcia na pedały.
S. Stroll
niedziela, 4 października 2015
Subskrybuj:
Posty (Atom)